Türkiye deprem risk haritası kapsamında birçok bölgenin deprem riski altında olduğu görülmektedir. Özellikle son dönemde yaşadığımız büyük depremler sonrasında bu konuda alınması gereken önlemler ve deprem farkındalığının artırılmasına yönelik çalışmalara da hız verilmesi gerekiyor.
Türkiye’nin deprem bölgelerine ayrılabilmesi için depremin şiddetine ve etkisine göre büyük fay zonlarını, graben ve depresyonlarının yerlerini saptamak gerekir. Küçük boyutlu fayların Anadolu coğrafyasının hemen her yerinde olması Türkiye’nin deprem riski ile karşı karşıya olduğunu göstermektedir. Türkiye’deki deprem bölgeleri risk durumlarına göre farklı derecelerde gruplandırılmıştır.
Türkiye’deki Deprem Bölgeleri: Hangi Şehirler Tehlike Altında?
Türkiye’de en çok deprem olan bölge tespit edilirken birçok verinin incelenmesi ve bilimsel yöntemler ile mukayeselerin yapılması gerekmektedir. Türkiye’de Doğu Anadolu Fay Hattı, Batı Anadolu Fay Hattı ve Kuzey Anadolu Fay Hattı başta olmak üzere 3 büyük fay hattı bulunmaktadır. Bu fay hatlarının olduğu bölgeler ciddi risk taşımaktadır.
Türkiye deprem risk haritasına göre toplamda risk oranlarına göre 5 farklı bölge belirlenmiştir. Bu kapsamda dördüncü ve beşinci grupta yer alan iller en az riskli sayılırken, birinci ve üçüncü grupta yer alan iller ise en yüksek deprem risklerini barındırmaktadır. Birinci derecede riskli bölgeler arasında İzmir, Balıkesir, Manisa, Muğla, Aydın, Denizli gibi iller ilk sırada yer almaktadır.
Türkiye’de En Yüksek Deprem Riski Taşıyan Bölgeler
Deprem riski en yüksek bölgeler AFAD tarafından paylaşılan ve Ulusal Deprem araştırma Programı (UDAP) kapsamında desteklenen Türkiye Deprem Tehlike Haritası kapsamında yer almaktadır. 18 Mart 20218 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanmış ve 1 Ocak 2019’da ise yürürlüğe girmiştir. UDAP ve DASK tarafından destek verilen proje kapsamında Türkiye’de deprem risk haritası hazırlanmıştır.
Türkiye’de Doğu Anadolu Fay Hattı, Batı Anadolu Fay Hattı ve Kuzey Anadolu Fay Hattı olmak üzere üç farklı fay hattı bulunuyor. Geniş bir coğrafyayı etkileyen bu fay hatları nedeniyle depremlerin etkilediği şehirlerin ve bölgelerin sayısı da bir hayli yüksek. Fay hatlarının adından da anlaşılacağı üzere Doğu Anadolu, Batı Anadolu ve Kuzey Anadolu bölgeleri en riskli alanlar olarak belirlenmiştir. Söz konusu haritada kırmızı renkte gösterilen bölgeler risk derecesi en yüksek alanlardır.
Türkiye’deki Deprem Bölgelerinde Afet Riski Yönetimi ve Hazırlık Planları
Türkiye’de afet yönetimi konusu özellikle son yıllarda çok daha büyük bir önem kazanmıştır. Yüzyıllardır bugünkü Türkiye coğrafyasında meydana gelen büyük depremler günümüzde de görülmektedir. Bu risklerin her geçen gün daha büyük etkilere neden olması ise afet yönetimi ve deprem hazırlık planlarını gündeme getirmektedir. Bu konuda çeşitli çalışmalar yapılsa da büyük ölçüde yetersiz kalındığı görülmektedir.
Türkiye’de afet müdahale planı kapsamında belirlenen temel prensiplerden bazıları şunlardır:
- Hazırlık, müdahale ve ön iyileştirme aşamalarının kapsamlı olması
- Her türde ve ölçekteki tehlikeleri kapsaması
- Tüm ana ve destek çözüm ortaklarının rol ve sorumluluklarını içermesi
- Ulusal, bölgesel ya da yerel afetlerde anında harekete geçirmeyi esas alması
Yerleşim yerlerinde afet ve risk yönetimi konusunda kapsamlı çalışmalar yapılmalıdır. Türkiye’nin %95’i deprem kuşağında yer almaktadır. Bu kapsamda %44’ü birinci derece deprem bölgesinde bulunuyor. Bu bölgede nüfusun %5’i ve sanayinin ise %75’i yer almaktadır. Bu nedenle Türkiye’deki deprem bölgeleri için en kısa sürede afet riski yönetimi ve hazırlık planları kapsamında çalışmalara hız verilmesi gerektiği aktarılmaktadır.
- Derece Deprem Kuşağında Olan İller Hangileri?
- derece deprem kuşağında yer alan iller Türkiye Deprem Tehlike Haritası kapsamında belirlenmiştir. Buna göre 1. derece deprem bölgesinde yer alan iller şunlardır:
- İzmir
- Balıkesir
- Manisa
- Muğla
- Aydın
- Denizli
- Isparta
- Uşak
- Bursa
- Bilecik
- Yalova
- Sakarya
- Düzce
- Kocaeli
- Kırşehir
- Bolu
- Karabük
- Hatay
- Bartın
- Çankırı
- Tokat
- Amasya
- Çanakkale
- Erzincan
- Tunceli
- Bingöl
- Muş
- Hakkari
- Osmaniye
- Kırıkkale
- Siirt
- Derece Deprem Kuşağında Olan İller Hangileri?
- derece deprem bölgesinde yer alan iller arasında ise şu iller yer alıyor:
- Tekirdağ
- İstanbul (1. ve 2. Bölge)
- Bitlis
- Kahramanmaraş
- Van
- Adıyaman
- Şırnak
- Zonguldak
- Tekirdağ
- Afyonkarahisar
- Samsun
- Antalya
- Erzurum
- Kars
- Ardahan
- Batman
- Iğdır
- Elazığ
- Diyarbakır
- Adana
- Eskişehir
- Malatya
- Kütahya
- Çankırı
- Uşak
- Ağrı
- Çorum
- Derece Deprem Kuşağında Olanlar İller Hangileri?
- derece deprem kuşağında yer alan iller ise kısaca şöyle:
- Eskişehir
- Antalya
- Tekirdağ
- Edirne
- Sinop
- İstanbul
- Kastamonu
- Ordu
- Samsun
- Giresun
- Artvin
- Şanlıurfa
- Mardin
- Kilis
- Adana
- Gaziantep
- Kahramanmaraş
- Sivas
- Gümüşhane
- Bayburt
- Kayseri
- Yozgat
- Çorum
- Ankara
- Konya
- Mersin
- Nevşehir
Türkiye’de Deprem Riskinin En Az Olduğu Bölge Neresidir?
Deprem riskinin en az olduğu bölgeler ise Türkiye Deprem Tehlike Haritası kapsamında dördüncü ve beşinci bölgede kalan iller olarak belirlenmiştir. Sinop, Giresun, Trabzon, Rize, Artvin, Kırklareli, Ankara, Edirne, Adana, Nevşehir, Niğde, Aksaray, Konya ve Karaman en az risk taşıyan iller olarak belirlenmiştir. Türkiye’deki deprem bölgeleri oldukça geniş bir coğrafyayı kapsaması nedeniyle önlem alınması gerekmektedir.
Zorunlu Deprem Sigortası (DASK)
Doğal Afet Sigortalar Kurumu’nca yapılması zorunlu tutulan, depremin meskenlerde neden olduğu maddi hasarlara karşı teminat sağlayan Zorunlu Deprem Sigortası ile evinizi güvence altına alın.
